De provinciedomeinen zijn een gericht instrument voor publieksgerichte activiteiten van de provincies, waarmee zij de bekendheid van én het draagvlak voor het provinciaal bestuursniveau bij een zeer groot publiek kunnen versterken.
De vijf Vlaamse provinciebesturen beheren samen meer dan 50 recreatie- en groendomeinen met een jaarlijks bezoekersaantal van ongeveer 10 miljoen. In een verstedelijkende omgeving (cf. platteland) nemen ze ook steeds meer de rol van nabijheidsgroen voor vele tienduizenden omwonenden op.
De provinciale domeinen profileren zich verder rond vier kerntaken:
- De ontwikkeling van een duurzaam recreatie-aanbod, dat varieert van laag- tot hoogdynamisch en aantrekkelijk is voor een zo breed mogelijk publiek.
- De realisatie van een brede educatieve functie, in het bijzonder rond de thema's natuur en milieu.
- De ontwikkeling van de provinciedomeinen als regionale ankerpunten en het opnemen van een bredere gebiedsgerichte functie, minstens in de toeristisch-recreatieve ontwikkeling van de streek.
- De zoektocht naar en realisatie van een synergie tussen recreatie en andere beleidsdomeinen - toerisme, landschapszorg, erfgoed enz. - met het oog op de creatie van een zo groot mogelijke maatschappelijke meerwaarde.
- De realisatie van een klimaatbewust en maatschappelijk verantwoord beheer
De provinciedomeinen willen zich ook uitdrukkelijk opstellen als een samenhangende, dynamische sector over de provinciegrenzen heen. Zij willen de bekendheid van én het draagvlak voor het provinciale bestuursniveau bij een zeer groot publiek versterken.
Eigenheid van de provinciedomeinen
De provinciedomeinen tellen een totale oppervlakte van meer dan 5.000 ha en staan in voor de rechtstreekse tewerkstelling van meer dan 1.000 medewerkers. Er is dan ook veel diversiteit tussen de verschillende domeinen. Zo varieert het recreatieaanbod aanzienlijk: sommige domeinen zetten uitgesproken in op laagdynamische recreatie als wandelen, fietsen, natuurbeleving, andere op hoogdynamische recreatie als speelparken, zwem- en sportmogelijkheden, horeca en verblijfstoerisme. Weer andere domeinen combineren beide vormen van recreatie. Op heel wat plaatsen wordt actief ingezet op natuurbeleving door o.a. een milieu-educatieve werking. Dit alles maakt de provinciedomeinen zeer divers en daarom ook het 'ontdekken' waard.
Gemeenschappelijke waarden
Provinciedomeinen hebben een publieksgericht karakter. Ze zijn toegankelijk voor een ruim publiek dat er een laag- of hoogdynamisch recreatieaanbod vindt, of een combinatie van beide.
Provinciedomeinen hebben een regionaal bereik. Enkele toplocaties trekken echter ook een ruimer publiek aan. Provinciedomeinen zijn ingebed in hun omgeving via netwerking, samenwerkingsverbanden en recreatieve routestructuren.
Provinciedomeinen hebben een groeiende meerwaarde als nabijheidsgroen voor vele tienduizenden omwonenden. In de nieuwe ruimtelijke concepten van kernverdichting winnen gemeenschappelijke, goed ontsloten natuurstructuren steeds meer aan belang.
Provinciedomeinen hebben een centrumfunctie in een ruimer toeristisch/recreatief beleid. Ze hebben hun plaats op recreatieve routestructuren, waardoor doortrekkers of toeristen er kunnen verblijven in trekkershutten, op campings, paalcampings e.a. Hun horecafaciliteiten zijn rust- en genietpunten, zowel in het domein als voor hun ruimere omgeving. Recreatie-, natuur- en erfgoedaanbod trekt bezoekers uit een ruime omgeving aan.
Provinciedomeinen hebben een sociaal karakter. Dit uit zich o.a. in de democratische tarieven. Sommige domeinen zijn trouwens - gezien hun aard (vnl. groendomeinen) - gratis toegankelijk. Betalende domeinen hebben voordeeltarieven voor kansengroepen. Provinciedomeinen hanteren sociale tewerkstellingsformules in eigen beheer en/of in uitbesteding.
Provinciedomeinen vervullen een voorbeeldfunctie in verschillende beleidsdomeinen. Ze leggen zich toe op duurzaam of ecologisch parkbeheer. Ze beheren cultuurhistorische landschappen, dragen zorg voor monumenten en gebouwen. Ze spelen een rol in het aanleren van natuur- en milieuwaarden.
Provinciedomeinen zijn etalages voor het ruime provinciale beleid. Verschillende beleidsdomeinen komen er samen: recreatie, toerisme, milieu, erfgoed, (sociale) economie e.a. Jaarlijks hebben ongeveer 10 miljoen bezoekers de kans om hiermee passief of actief kennis te maken.
David Nassen - Directeur Vlaams Instituut voor Sportbeheer en Recreatiebeleid VlaanderenDe provinciale groen- en recreatiedomeinen hebben een belangrijke rol als regionale ontmoetingsplaatsen in Vlaanderen. Vanuit hun publieksgericht en laagdrempelig karakter bereiken ze een groot en divers publiek en dragen ze bij tot recreatie en toerisme voor allen. Vanuit hun diversiteit zijn ze bovendien bij de voorlopers in milieu-educatie, evenementenbeleid of verblijfstoerisme.
Opportuniteiten voor de provinciedomeinen
Provinciedomeinen zijn een sterk provinciemerk met een groot publieksbereik en een hoge imagowaarde. Daarom wordt waar mogelijk gezocht naar raakpunten met het regionaal, provinciaal of Vlaams toerismebeleid, die deze imagowaarde voluit kunnen valoriseren: zowel voor het provinciebestuur, als voor de streken. Want, hoewel in de provinciedomeinen vaak het onderscheid tussen toerisme en recreatie vervaagt, scheppen deze imagoversterkende trekpleisters zowel kansen voor de economische activiteit van de streek als voor de publiekswerking van het provinciebestuur.
Provinciebesturen zijn volgens hun decretale missie streekbesturen met een gebiedsgerichte werking. De rol van domeinen in deze kerntaak, onder meer als plaatsen waar verschillende beleidsdomeinen en partners elkaar ontmoeten, bleef tot nu toe vaak onderbelicht. Deze belangrijke functie zouden de provinciebesturen nog meer kunnen uitspelen. Dit geldt ook voor de communicatiemeerwaarde van de domeinen, die het 'grondgebonden karakter' van de provinciebesturen maximaal tentoonspreiden en voortdurend bevestigen.
Contact
VVP-Stafmedewerker: Jens Ulehake (jens.ulehake@vlaamseprovincies.be).
Elke provincie is uiteraard uniek. Bekijk hier wat er te beleven valt in de provinciedomeinen in uw buurt:
