De uitdagingen waar het woonbeleid voor staat zijn groot en complex net als de antwoorden hierop. Samenwerking tussen de verschillende bestuursniveaus alsook tussen de verschillende actoren is hierin cruciaal. De provinciebesturen waren en zijn nog steeds een belangrijke schakel (partner) om deze problemen innovatief, bovenlokaal als transversaal aan te pakken.
Provinciale meerwaarde
De provinciebesturen beschikken over een aantal cruciale troeven om een antwoord te bieden op belangrijke uitdagingen:
- Demografische ontwikkelingen (bevolkingstoename, het toenemend aantal huishoudens, gezinsverdunning en vergrijzing)
- Het afstemmen van vraag en aanbod op de woonmarkt
- Betaalbaarheid
- De klimaatdoelstellingen (woningkwaliteit, energieprestatie, leefkwaliteit en omgeving)
- Ruimtelijke uitdagingen (aansnijding van de open ruimte voor wonen, omslag ruimtegebruik en woonwensen bevolking, ...).
1. Het provinciebestuur als streekmotor
De schaalgrootte en werkwijze van de provincies zijn ideaal voor gemeentegrensoverschrijdende probleemstellingen. Door hun helikopterzicht kunnen ze snel regionale noden detecteren en hier ook snel op inspelen en ondersteunen waar nodig. De schaal van de provincies bevordert geïntegreerd werken en het leggen van linken tussen verschillende beleidsdomeinen. Oplossingen rond wonen liggen immers vaak in een samenwerking van het beleidsdomein ‘wonen’ met Ruimtelijke Planning en Mobiliteit.
2. Het provinciebestuur als innovator
De provinciebesturen zetten sterk in op innovatie en zijn de broedplaats van vernieuwende initiatieven zoals de inzet op nieuwe (experimentele) woonvormen. Via allerlei participatietrajecten en projecten vertrekken de provinciebesturen vanuit het standpunt van de bewoner om op die manier een mentaliteitswijziging van het woongedrag en woonwensen op gang te brengen. Zo treden de provincies in dialoog met de inwoners.
3. Het provinciebestuur als kennismakelaar
De provinciebesturen beschikken over een aanzienlijke expertise die via overleg, vorming, opleiding, best practices, het opzetten van netwerken, het verbinden van actoren, ... wordt overgedragen aan een ruime doelgroep van lokale ambtenaren huisvesting, ruimtelijke ordening, milieu tot lokale woonactoren zoals de Sociale Verhuurkantoren (SVK), Sociale Huisvestingsmaatschappijen (SHM), OCMW's, CAW's, ... Met de interprovinciale werking Data & Analyse beschikken de provinciebesturen bovendien over een sterk aanbod voor verzameling en verwerking van gegevens op maat. Op de online tool Provincie.in.cijfers worden woongegevens op een gebruiksvriendelijke manier gepresenteerd.
De provinciebesturen vervullen deze rollen met de nodige flexibiliteit waardoor ze zowel op vlak van schaal als behoeften het gepaste maatwerk kunnen leveren.
Interbestuurlijke samenwerking
Om een goede dienstverlening te kunnen garanderen is het noodzakelijk dat de provincies goed samenwerken met alle bestuursniveaus. Wonen is immers een prioriteit voor elke overheid. Het provinciebestuur treedt op als partner en ondersteunt lokale besturen hand in hand met de buitendiensten van Wonen Vlaanderen.
Daar waar Wonen Vlaanderen hoofdzakelijk focust op intergemeentelijke samenwerkingsprojecten (IGS), voorzien de provinciebesturen een breder aanbod en bereiken ze een ruimere doelgroep. Zowel Vlaanderen als de provincies zorgen ervoor dat nieuwe regelgeving zijn ingang vindt op het lokale niveau. De provinciebesturen vervullen hierin een smeeroliefunctie door aanvullend inhoudelijke en financiële ondersteuning aan te reiken.
Gezien de goede samenwerking en de resultaten van de samenwerking met Vlaanderen, zouden de provinciebesturen ten slotte de uitwisseling van gegevens en het openstellen van beschikbare data (bijv. van de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen en van de Vlaamse administratie) in de toekomst zeer graag verderzetten en versterken.
Bijlagen
Contact
Stafmedewerker: Vicky De Backer (vicky.de.backer@vlaamseprovincies.be).
Elke provincie is uiteraard uniek. Bekijk hier wat uw provinciebestuur voor u doet inzake woonbeleid:
